آجر

تاریخچه آجر

آجر ها نوعی از مصالح ساختمانی میباشند که تولید آنها به صورت صنعتی است و جایگزینی برای سنگ می باشند و در اصل سنگی ساخته ی دست بشر هستند. آجر ها از سنگ های دگرگون هستند که از تغییر وضعیت خشت به دست آمده اند. آجر های رسی که جزو اولین و فراوان ترین نوع می باشند قدمتشان به چند هزار سال می رسد.آجر سنتی یا آگو ر واژه ی بابلی است که در دوران گذشته برای توصیف و تعریف لوح یا سنگ هایی که احکام و دستورات حکومتی را بر روی آنها یا مینوشتند یا حک می کردند و سپس آنها را درون کوره می پختند استفاده می شد.

کاملا مشخص نیست که آجر سنتی از چه زمانی مورد استفاده انسان قرار گرفته است اما به نظر می رسد که انسان های اولیه با مشاهده ی پخته شدن گل در کنار اجاق های خود، پی به خواص آجر بردند و متوجه شدند که گل پخته شده از کلوخه هایی که به کار می بردند، سخت تر است.اما در قدیم آجر در واقع به خشت هایی گفته می شد که فرامین و احکام دولتی بر روی آن نوشته می شد و به وسیله پختن این خشت ها نوشته های حک شده بر روی آن نمایان می شد.آجر یکی از پر مصرف ترین مصالح ساختمانی است که در ایران باستان نیز مورد استفاده قرار می گرفته است.

از بناهای باستانی مشهوری که در ساخت آن از آجر استفاده شده، می توان به طاق کسری، مسجد جامع اصفهان، ساخت آتشکده هایی در زمان ساسانیان و… نام برد.ترکیبات آجر معمولا ترکیبی از ماسه، خاک رس، فلدسپات، سولفات ها، سنگ آهک، کانی های آهن می باشد. برای تهیه آج ر خاک رس خالص لازم نیست. زیرا خاک رس مورد نظر برای تهیه آجر نباید دارای مقدار زیادی آهک باشد زیرا باعث کیفیت پایین آن بعد از پخت می شود. عناصر اصلی برای خاک رس مناسب آجر پزی عبارت است از: سیلیس هایی به شکل دانه های ماسه، آلومین، فلدسپات، سنگ آهک، سولفات ها، املاح آهن و مواد گیاهی.

ویژگی های آجر خوب:

• آجر های خوب باید هنگام برخورد با هم صدای زنگ خاصی بدهند، صدای زنگ حاصل نشانه ای از توپر بودن، سلامت، استحکام و مقاومت و میزان جذب آب مناسب آن آجر ها است. آجری که صدای برخوردش صدای خفه ای باشد ممکن است که خوب پخته نشده باشد یا ترک داشته باشد.
• آجر هر چه انتقال حرارتش کمتر باشد مناسب تر است.
• آجر نباید پوک و توخالی باشد زیرا آجر پوک آب زیادی جذب میکند و در فصل سرما و یخزدکی آب موجود در بافت هایش ترک خورده یا می شکند.
• آجر باید در مقابل آتش گرفتن مقاومت داشته باشد و ذوب یا خمیری نشود.

آجر سنتی چیست ؟

آجر از لحاظ ساختاری یکی از سازگار ترین مصالح ساختمانی با طبیعت و محیط زیست می باشد.از گذشته هدف اصلی از ساختن مسکن، رفع احتیاج انسان به یک سر پناه و حفاظت خود و خانواده از سرما و گرما و همچنین محافظت در برابر حمله ی حیوانات وحشی بوده است. اما امروزه این امر از فرهنگ شهرسازی تاثیر گرفته و علاوه بر مسکن و تهیه خانه، به معماری و طراحی آن نیز اهمیت داده می شود و امروزه معماری مسکن جزو یکی از مهم ترین گزینه ها محسوب می شود.به همین علت آجر نیز جایگاه خود را در پروسه ی مسکن سازی پیدا کرد و از بین بقیه مصالح در اولویت قرار گرفت. قیمت آجر سنتی نیز به نسبت با سایر مصالح ساختمان سازی مشابه بسیار به صرفه تر است. و همچنین علت مورد توجه قرار گرفتن آن ظاهر متفاوت آن بوده و هست. استفاده از آجر سنتی به عنوان کف پوش و یا نمای اصلی ساختمان علاوه بر زیبایی حس خوبی به بیننده القا میکند. بسیاری از مهندسین معمار ترجیح می دهند که این آجرها را در ابعاد و سایز های بزرگ خریداری کرده و سپس خود به ابعاد مورد نظر کوچکتر تقسیم کنند. با این کار هزینه های خود را کاهش دهند.

کاربرد های آجر سنتی

عموما از این نوع آجرها برای بازسازی بنا های قدیمی و همچنین برای ساخت بنا های جدیدی با ظاهر سنتی مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده از این آجرها در نمای ساختمان ها حس بسیار خوبی به جامعه منتقل می کند و همچنین جلوه و زیبایی خاص و منحصر به فردی به نمای شهری می بخشد که دلیل این، منشا طبیعی آجرهای سنتی است. آجر های سنتی به دلیل ساخت به نسبت راحت و فراوانی در تولید آنها دارای قیمت مناسبی هستند. و این مناسب بودن قیمت آجر سنتی در پروژه ی ساخت یا باز سازی بنا سبب کاهش هزینه ها در کل عملیات می باشد. 

موارد استفاده آجر سنتی

• نمای خارج بنا
• نمای داخل بنا
• پله ها
• طرح های سنتی به سلیقه ی مشتری
• و…

انواع آجر سنتی

• آجر قزاقی یا دست ساز
• آجر سنتی ماشین ی
• آجر لعابدار

تاریخچه آجر قزاقی

آجر قزاقی از قدیمی ترین آجرهای سنتی ایران می باشد.در زمان ورود قزاق ها ، قزاق ها سربازخانه شان را با نوعی آجربا ابعاد 5 * 10 * 20 میساختند و بعد از آن این آجرها به آجر قزاقی معروف شد و با توجه به قدمت این نوع آجرها، جز آجر های سنتی دسته بندی میشوند.

از ویژگی های آجرهای قزاقی ، نزدن شوره ، نداشتن آلونک ، رنگ ثابت و مقاومت در برابر یخبندان و آب می باشد.از این آجرها برای نما جدید و همچنین مرمت و بازسازی نماهای سنتی قدیمی به کار می رود.درروایتی دیگر تاریخچه این آجرها به دوره ساسانیان باز میگردد که از آن ها در بنا های عظیمی مانند : طاق کسری ، پلهای دختر ، گنبد کاووس ، مسجد جامع اصفهان و یزد استفاده شده است. این آجرهای به صورت طرح دار و گرد و رنگ های زرد و گلبهی و ابلق و پوسته پیازی و قرمز تولید میگردد.

حس قدیمی ، حس سنتی و حس آرامش، زیبایی ساختمان های قدیمی و هزاران دلیل باعث شده که با توجه به گسترش روزافزون آجر نما و مدرن ، هنوز آجرهای قزاقی جایگاههای خود را حفظ و خواهان زیادی داشته باشند.روزانه بسیاری از مشتریان برای ساختمان های مختلف از جمله ، رستوران ، ویلا ، منزل شخصی و ……… مراجعه و آجر قزاقی درخواست می نمایند.